De Vander Elst-gids voor IP- en IK-classificaties

Wat betekenen de IP- en IK-waardes nu écht, en vooral, wat willen deze cijfers precies zeggen?

IP- en IK-waardes

Belangrijke indicatoren om te weten hoe een elektronisch product beschermd is tegen verschillende ‘elementen’ zijn de IP- en IK-waardes. Meestal zien installateurs deze technische gegevens gepresenteerd als ‘weerbestendig’, ‘waterdicht’ of ‘vandaalbestendig’. Dat geeft niet noodzakelijk een duidelijke definitie van waar en in welke mate een product precies bestand is tegen het binnendringen van, bijvoorbeeld, vocht en vuil.

De reden voor deze universele classificatiesystemen is dat kopers en gebruikers erop kunnen vertrouwen hoe veilig het is om bepaalde elektrische of mechanische producten in specifieke omgevingen en toepassingen te gebruiken. Want u kan niet zomaar hetzelfde product gebruiken voor een kantooromgeving of een badkamer.

Dus wat betekenen de IP- en IK-waardes nu écht, en vooral, wat willen deze cijfers precies zeggen?

Bescherming tegen indringing

IP staat voor ‘Ingress Protection’. Vrij vertaald wil dit zeggen: bescherming tegen indringing. De waarde staat voor de classificatie van de verschillende beschermingsgraden van de behuizingen van elektrische en elektronische apparatuur tegen externe elementen. Of meer concreet, de IP-beschermingsgraad geeft de weerstand van het materiaal tegen vaste stoffen en water aan.

De IP-beschermingsgraad bestaat altijd uit twee getallen:

  • Het eerste getal geeft aan in hoeverre het materiaal bestand is tegen vaste stoffen van buitenaf;
  • Het tweede getal aangeeft in hoeverre het materiaal bestand is tegen water.

De laagste beschermingsgraad die we kunnen vinden is IP00 en de hoogste IP68 (zie tabel).

Samenvattend kunnen we zeggen dat producten met een IP-beschermingsgraad IP20, IP25 of IP33 geschikt zijn om binnenshuis te worden geïnstalleerd. Anderzijds zijn producten met beschermingsgraad IP44, IP54 of IP65 gemaakt om buiten of in vochtige ruimtes te worden geïnstalleerd. Producten met beschermingsgraad IP68 kunnen zonder probleem voor de goede werking ondergedompeld worden in water.

impact protection

Mechanische weerstand

IK staat voor ‘Impact Protection’; de K komt van ‘Kinetic’ om een onderscheid te maken met IP-rating. De IK-waarde geeft de mechanische weerstand aan tegen schadelijke schokken en stoten die het product kunnen beschadigen.

Het varieert van 0 (minimale weerstand) tot 10 (maximale weerstand). In de volgende tabel zien we in meer detail de verschillende IK-graadwaarden en de energie die het product kan weerstaan.

Eerste cijfer: Bescherming tegen VASTE VOORWERPEN

Tweede cijfer: Bescherming tegen VLOEISTOFFEN

Bescherming tegen MECHANISCHE SCHOKKEN

 IP

 BETEKENIS

  IP

 BETEKENIS

  IK

 BETEKENIS

  0    

 

Geen bescherming

  0 

 

Geen bescherming

  00

 

Geen bescherming

  1

Bescherming tegen toevallige, oppervlakkige aanraking met de hand. Beschermd tegen indringen van vaste voorwerpen groter dan 50 mm

  1

 Drupdicht

Geen schade indien onderhevig aan verticaal vallende druppels.

  01-05

Impact < 1 joule

  2

Bescherming tegen aanraking met de vinger. Aanraakveilig alleen voor meetapparaten. Beschermd tegen indringen van vaste voorwerpen groter dan 12,5 mm

  2

Drupdicht

Geen schade indien onderhevig aan vallende druppels op een 15° gekanteld apparaat.

  06

Impact = 1 joule

  3

Bescherming tegen aanraking met een werktuig. Aanraakveilig alleen voor meetapparaten. Beschermd tegen indringen van vaste voorwerpen groter dan 2,5 mm

  3

Spatdicht

Geen schade indien besproeid (10 l/min) onder een hoek -60° tot 60°

  07

Impact = 2 joule

  4

Bescherming tegen aanraking met een werktuig. Beschermd tegen aanraking met een draad. Beschermd tegen indringen van vaste voorwerpen groter dan 1 mm

  4

Plensdicht

Geen schade indien besproeid (10 l/min) onder eender welke hoek

 

 

 

 

 

  08

Impact = 5 joule Gesloten armatuur met polycarbonaat of glazen afscherming, beschermd tegen vandalisme)

  5

Aanrakingsveilig doordat de behuizing geheel dicht is. Geen volledige bescherming tegen stof maar wel voldoende om de goede werking niet te hinderen.

  5

Sproeidicht

Geen schade indien bespoten (12,5 l/min) onder eender welke hoek

  09

Impact = 10 joule

  6

Aanrakingsveilig doordat de behuizing geheel dicht is. Volledige bescherming tegen stof.

  6

Waterbestendig

Geen waterindringing indien bespoten (100 l/min) onder eender welke hoek

  10

Impact = 20 joule

Vandaalbestendig gesloten armatuur

   

  7

Dompeldicht

Geen waterindringing indien ondergedompeld (30 min op 1 m)

   
   

  8

Waterdicht

Blijft bruikbaar onder water onder opgegeven omstandigheden

   

Let op met IP68, IP69 en IP69K

Het is belangrijk op te merken dat IP69K geen hogere classificatie is dan IP68. Het feit dat IP69K een hoger nummer is, betekent niet dat de dekking hoger of beter is dan IP68. In feite zijn IP68 en IP69K zeer verschillende classificaties.

Beide delen hetzelfde eerste cijfer ‘6’, dat bescherming biedt tegen het binnendringen van vaste objecten en als stofdicht wordt beoordeeld. Maar daar houdt de gelijkenis op. IP68 is geclassificeerd voor langdurige onderdompeling in water, IP69K is van toepassing wanneer hogedruk- en/of hoge-temperatuurspoeling wordt gebruikt om apparatuur te reinigen.